Khi nào một ông sếp "ba pha" là người chưa đủ tầm dẫn dắt thế hệ trẻ?

tháng 11 11, 2025

Khi nào một ông sếp "ba pha" là người chưa đủ tầm dẫn dắt thế hệ trẻ?

Có những người sếp trông lúc nào cũng đầy năng lượng, miệng nói không ngừng, kinh nghiệm dày dạn, phản xạ nhanh như điện. Người ta hay gọi vui kiểu đó là sếp "ba pha", tức người hoạt động mạnh, xử lý nhanh, năng lượng lúc nào cũng "bậc công tắc". Nhưng có một điều ít ai để ý: năng lượng và lanh lợi không đồng nghĩa với tầm lãnh đạo. Bởi không ít sếp "ba pha" lại là những người đang dừng ở bề nổi của quyền lực, mà thiếu hẳn chiều sâu của người dẫn dắt thật sự.

KHI "QUYỀN LỰC" LẤN ÁT "ẢNH HƯỞNG"

Một người lãnh đạo thiếu tầm thường dựa vào quyền lực để kiểm soát, thay vì dùng ảnh hưởng để truyền cảm hứng. Họ thích ra oai, nói nhiều hơn nghe, tin rằng giọng nói của mình là chân lý. Thế nhưng thế hệ trẻ ngày nay, đặc biệt là Gen Y và Gen Z không phục quyền, họ chỉ phục tầm và tâm. Một người sếp có thể khiến người khác sợ, nhưng chỉ người lãnh đạo thật sự mới khiến người khác muốn đi cùng mình.

KHI KINH NGHIỆM TRỞ THÀNH RÀO CẢN TƯ DUY

Nhiều ông sếp "ba pha" sống trong cảm giác "tao từng làm, tao biết hết" hoặc là những ai đã từng chịu dưới sự chỉ bảo của họ đều giỏi và bạn cũng phải ở dưới sự chỉ dẫn của tôi; mà quên rằng thế giới thay đổi từng ngày. Cái từng đúng mười năm trước giờ có thể là lạc hậu. Công nghệ, hành vi tiêu dùng, cách vận hành tổ chức, thậm chí là tâm lý con người, tất cả đều đổi khác. Khi sếp không học hỏi, doanh nghiệp không chỉ chậm tiến, mà còn kéo theo tinh thần của cả tập thể vào quỹ đạo cũ kỹ.

KHI NỖI SỢ BỊ VƯỢT MẶT KHIẾN ĐỘI NGŨ MẤT LỬA

Có những người sếp không chịu được khi thấy nhân viên trẻ năng động, có tư duy mới hoặc đang có biểu hiện dẫn dắt, định hướng tốt hơn mình. Thay vì khích lệ, họ lại cảm thấy bị đe dọa và tìm cách kiểm soát chặt chẽ hơn. Cái tôi lớn dần cùng nối sợ "bị qua mặt", khiến môi trường làm việc dần trở nên nghẹt thở. Khi không ai còn dám nói thật, dám phản biện, tổ chức sẽ mất đi nguồn sinh khí sáng tạo, điều này đáng sợ hơn cả sai sót chuyên môn.

KHI "LÀM CHO NGƯỜI KHÁC MUỐN LÀM" BỊ THAY THẾ BẰNG "BẮT NGƯỜI KHÁC PHẢI LÀM"

Một nhà lãnh đạo giỏi là người biết khơi dậy nội lực trong nhân viên, làm cho họ muốn làm vì hiểu được ý nghĩa công việc. Ngược lại, sếp thiếu tầm chỉ biết "bắt phải làm", ra lệnh và kiểm tra. Nghe thì tưởng hiệu quả, nhưng khi con người làm việc chỉ để tránh bị trách mắng, công việc sẽ mất linh hồn, còn tổ chức thì mất đà tăng trưởng.

KHI CHỈ NHÌN HIỆU SUẤT, KHÔNG NHÌN CON NGƯỜI

Một số sếp chỉ quan tâm đến kết quả tuần này, tháng này, mà quên nhìn xa hơn. Họ đánh giá nhân viên qua con số, chứ không nhìn thấy giá trị dài hạn của việc đào tạo và phát triển. Một người giỏi hôm nay có thể mệt mỏi ngày mai, nếu không có ai đồng hành cùng họ trong hành trình lớn lên.

KHI "TRAO QUYỀN" TRỞ THÀNH "NÉM CỤC"

Một trong những biểu hiện phổ biến của sếp "ba pha" là kiểu trao quyền nửa vời. Cái kiểu cách họ nói thường sẽ có cụm "anh không cần biết":

"Anh giao cho em một cục đó, nhiệm vụ của em là phải tự tìm cách gỡ lấy, vì đó là chuyên môn công việc của em, anh không cần biết cái đó..."

"Em làm sao anh không cần biết, miễn đến cuối cùng em sẽ phải chịu trách nhiệm trực tiếp trước anh".

Nghe thì tưởng tôn trọng năng lực nhân viên đấy, nhưng thật ra là phủi tay với vai trò định hướng. Lãnh đạo không phải là giao việc và biến mất, mà là giúp nhân viên hiểu rõ mục tiêu, bối cảnh, giới hạn và kỳ vọng. Một người sếp có tầm sẽ biết cung cấp công cụ, nguồn lực hoặc ít nhất là phương hướng để nhân viên không phải mò mẫm trong sương. Họ cũng biết theo dõi và phản hồi đúng lúc, thay vì đợi đến khi mọi thứ toang rồi mới nhảy vào phán xét.

Kiểu làm việc "ném cho một cục vấn đề - đòi kết quả - tìm lỗi sạn và chỉ trích" thực chất là biểu hiện của thiếu năng lực tổ chức, chứ không phải phong cách lãnh đạo mạnh mẽ như nhiều người lầm tưởng.

"ĐÁ BÓNG" CHO NHÂN VIÊN TỰ ÔM LẤY

Một kiểu khác tinh vi hơn là sếp chỉ ngồi họp, không triển khai chủ đề công việc tuần gì hết, mà im lặng chờ nhân viên tự phát hiện vấn đề, tự đề xuất hướng giải quyết, rồi bản thân chỉ việc "chỉ đường chạy tiếp". Cách này nghe có vẻ khuyến khích tư duy chủ động, nhưng thực chất là đẩy hết trách nhiệm định hướng cho cấp dưới. Nếu nhân viên không đề xuất được gì, họ liền bị gắn nhãn "thụ động, không biết động não".

Còn bản thân sếp thì vẫn giữ được hình ảnh "người chỉ dẫn sáng suốt", một kiểu tự đánh bóng nguy hiểm. Lâu dần, đội ngũ cảm thấy mệt mỏi vì họ sẽ sớm nhận ra ông sếp này chỉ đang chực chờ mình nói ra để bắt bẽ. Đội ngũ dần mất kết nối, nhân viên không còn dám chia sẻ thật lòng, vì biết rằng mọi "quả bóng" cuối cùng cũng bị đá ngược về phía mình.

MỘT NGƯỜI SẾP CÓ CẦN PHẢI TIẾP TỤC ĐI HỌC HỎI QUA NHIỀU PHƯƠNG THỨC THAY VÌ CHỜ ĐƯỢC "PHỤNG SỰ TUYỆT ĐỐI"?

Trong thời đại này, lãnh đạo không còn là vị trí ngồi trên ngai vàng, mà là năng lực học hỏi liên tục. Một người sếp giỏi không nhất thiết phải là người giỏi nhất, mà là người biết tạo môi trường cho người khác phát huy tốt nhất, để rồi đội ngũ, tổ chức, doanh nghiệp của sếp đạt được thành quả tốt nhất, cùng hưởng phúc lợi.

Thế giới biến động từng ngày. Cách quản trị, marketing, tài chính, hành vi tiêu dùng... đều thay đổi không ngừng. Nếu người đứng đầu không chịu học, ngược lại coi việc học hỏi là bổn phận của nhân viên, tổ chức sớm muộn cũng tụt lại phía sau.

Học không chỉ để cập nhật kiến thức chuyên môn, mà còn để hiểu thế hệ mới, hiểu biết đa lĩnh vực. Nhân viên trẻ ngày nay không chỉ cần tiền, mà cần ý nghĩa trong công việc, trong vai trò, nhiệm vụ của họ. Họ muốn được lắng nghe, được công nhận, được tham gia vào bức tranh lớn. Muốn giữ người, sếp phải hiểu họ.

Càng lên cao, con người càng dễ rơi vào "vùng mù", tin rằng mình luôn đúng, luôn sáng suốt. Học chính là cách để soi lại bản thân, để điều chỉnh và mở rộng góc nhìn. Khi hiểu rõ quy trình, công nghệ, và con người, việc trao quyền mới thực sự có cơ sở, giúp sếp bớt lo bị "qua mặt" và nhân viên cảm thấy được tin tưởng thật sự.

KẾT

Một người sếp đáng kính trong thời đại này không phải là người được nhân viên phục vụ, mà là người phục vụ cho sứ mệnh và sự phát triển của con người và lý tưởng của ông ấy. Lãnh đạo là hành trình học - hiểu - hành không ngừng, là khả năng dẫn dắt bằng tầm nhìn chứ không bằng quyền lực. Còn nếu một ông sếp "ba pha" chỉ muốn chứng tỏ quyền lực, khẳng định mình luôn hiểu biết hơn người trẻ tuổi, không chịu học hỏi một cách khiêm tốn, không chịu lắng nghe, thì dù có ba pha hay mười pha, họ vẫn chỉ là ông chủ, chứ chưa thể gọi là người lãnh đạo.

Xem thêm:

Một người lãnh đạo giỏi là một người như thế nào?

Khi cảm xúc của sếp trở thành "thời tiết" của văn phòng

Người làm việc thật lòng lại bị nghi ngờ là không đủ "hiện đại"

#vuontamhoncuatrinh

Tìm kiếm Blog này

Vườn Tâm Hồn Của Trinh

BÀI ĐĂNG NỔI BẬT

Chương I - Hồi 10: Tình sâu chẳng thoát lưới trời – Một kiếp uyên ương hóa đoạn trường